کد مطلب:40351 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:23

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

حكمت نزول تدريجي آيات قرآن چيست؟

برخي از حكمتهاي نزول تدريجي قرآن به شرح زير است:

1. براي دل گرمي و قوت قلب پيامبر اكرم:

وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْلاَنُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْءَانُ جُمْلَةً وَ َحِدَةً كَذَ َلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِي فُؤَادَكَ وَ رَتَّلْنَـَهُ تَرْتِيلاً ;(فرقان،32) و كافران گفتند: چرا قرآن يك جا بر او نازل نميشود؟!، اين به خاطر آن است كه قلب تو را به وسيلة آن محكم داريم، و (از اين رو) آن را به تدريج بر تو خوانديم.; فَلاَيَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّا نَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَ مَا يُعْلِنُونَ ;(يس،76) پس گفتار آنان تو را غمگين نگرداند. ما آن چه را پنهان و آن چه را آشكار ميكنند ميدانيم.

2. خواندن قرآن براي مردم به آرامي:

وَ قُرْءَانًا فَرَقْنَـَهُ لِتَقْرَأَهُو عَلَي النَّاسِ عَلَيَ مُكْث;(اسرأ،106) و قرآني ]با عظمت را[ بخش بخش ]بر تو[ نازل كرديم تا آن را به آرامي بر مردم بخواني.

بهترين نحوة تعليم و كاملترين شيوة تربيت همان است كه معارف ديني، تدريجاً نازل گرداند تا مردم آهسته اما پيوسته زندگي فردي و اجتماعي خويش را با آن هماهنگ كرده و به مرحلة كمال خويش رسانند.

3. تحريف ناپذيري:

نزول تدريجي قرآن اين امكان را فراهم ميساخت تا اصحاب آيات قرآن را حفظ كنند. فصاحت و بلاغت قرآن از يك سو، و اهتمام وعنايت مسلمانان از سوي ديگر وقتي با نزول تدريجي آيات همراه ميگشت، صيانت و حفاظت از وحي الهي را قطعي ميساخت.

4. ارتباط و پيوستگي با حوادث و رويدادهاي زمان:

نزول بسياري از آيات قرآن ارتباط و پيوستگي كامل با حوادث و رويدادهاي زمان پيامبر اكرمداشته و چون اين حوادث تدريجاً به وقوع ميپيوسته، آيات نيز همزمان با آن يا متعاقب آن نازل ميگشتهاند. اين حوادث و وقايع را كه منجر به نزول ميشدهاند، سبب نزول يا شأن نزول ناميدهاند.

و...(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 15، ص 78ـ79، دارالكتب الاسلامية; ج 18، ص 452ـ453; ج 12، ص 316ـ317.)